Aldous Huxley Kimdir?

26 Temmuz 1894'te İngiltere'de dünyaya gelen Aldous Huxley, adeta bilim ve sanat dolu bir ailenin içinde yetişir. Dedesi ve kardeşi ünlü birer biyologdur. Annesi şair Matthew Arnold'ın yeğenidir. Babası Leonard Huxley ise Cornhill Dergisi'nin sahibi ve yöneticisidir.

1908 yılında annesini kaybeder Huxley. 1911 yılında, gözünde oluşan bir rahatsızlık yüzünden okulunu yarıda bırakmak zorunda kalır. Kendisini neredeyse tamamen kör eden ve üç yıl süren bu rahatsızlık sebebiyle, I. Dünya Savaşı’nda askere alınmaz. Gözündeki hastalığın iyileşmesinin ardından girdiği Balliol College’da İngiliz Edebiyatı eğitimi alan Huxley, 1916 yılında başarıyla mezun olur.

1919 yılında Maria Nys ile evlenir. Çiftin 1920 yılında Matthew adlı bir çocukları dünyaya gelir. 1920’li yılların bir kısmında, karısı ve çocuğu ile beraber İtalya’da ikâmet eden Huxley, 1937 yılında, vefatına kadar kalacağı Kaliforniya’ya yerleşir.

Yazarın ilk romanı "Krom Sarısı" 1921 yılında yayımlanır. Huxley'in ilk "fikir romanı" sayılan "Ses Sese Karşı" (1928) ününü daha da pekiştirir. 1932 tarihli "Cesur Yeni Dünya" ve 1962 tarihli "Ada", kâr peşinde koşan sistemin ve kapitalist düzen içinde eriyen bireyin bir eleştirisi niteliğini taşır. Aynı zamanda bu kitaplar Yevgeni Zamyatin’in "Biz"i ve George Orwell’ın "1984"ü ile beraber ilk anti-ütopya örnekleri arasında yer alırlar.

Yazarın en popüler eserlerinden birisi olan "Algı Kapıları", doktor kontrolünde yapılan, uyuşturucu maddelerin kullanımından sonra insan algılarının nasıl değiştiğine yönelik deneysel yazılamaların sonucunda ortaya çıkar. İlk yayımlandığı zamanlarda yoğun eleştiri alır eser ama 60’lı yılların Hippi komünleri tarafından kısa sürede benimsenir ve ünlü rock grubu The Doors’a isim kaynağı olur.

Huxley birbirinden farklı konuda eserler verir. "Cesur Yeni Dünya"da bir anti-ütopya oluştururken, "Ada"da bir ütopya üretmiştir. İleri yaşlarında mistisizme yönelir ve Doğu felsefesini inceler. Bütün bunların ardında hep zihnin yapısı ve algı üzerinde durur, romanlarında da bu konulara değinir. "Algı Kapıları" ve "Cennet ve Cehennem" kitaplarında Huxley, insan zihni, işleyişi ve algı sınırlarının geliştirilmesi konularına özgün ve radikal yaklaşımlar getirir.

1955 yılında, karısı Maria’yı göğüs kanserinden kaybeder, 1956 yılında, kendisi gibi bir yazar olan Laura Archera ile evlenir. 1960 yılında kendisi de kansere yakalanan Huxley, 22 Kasım 1963 tarihinde, kanser nedeniyle hayatını kayber.

Birbirinden çok farklı konular, içerikler ve türlerde eser veren Aldous Huxley'in adı edebiyat tarihinde parıldamaktadır.

Krom Sarısı, 1921
Ses Sese Karşı, 1928
Cesur Yeni Dünya, 1932
Kalıcı Felsefe, 1946
Maymun ve Öz, 1948
Algı Kapıları, 1954
Cennet ve Cehennem, 1956
Cesur Yeni Dünyayı Ziyaret, 1958
Ada, 1962
Mona Lisa Tebessümü
Denemeler
Edebiyat ve Bilim
Ekoloji Politikası